woensdag 27 augustus 2014

Collectie Wereldmuseum hoort bij Rotterdam

De collectie van het Wereldmuseum verdwijnt. Van de 100.000 stukken blijft nog maar een klein deel onderdeel uitmaken van de collectie. De huur van het depot is opgezegd en de stukken staan opgeslagen bij de gemeente. Waarom is dat erg?

Deskundigheid

Vanaf het moment dat ik dertig jaar geleden in Rotterdam kwam wonen, kwam ik regelmatig in het Museum voor Volkenkunde. Toen was het een niet al te groot museum waar niet alleen ik, maar ook  andere Rotterdammers geregeld een zondagmiddag doorbrachten. We zagen er Dromen van het Paradijs, over de schoonheid van islamitische kunst en we dwaalden er over de Asmat- en Afrikatentoonstellingen. De Asmatcollectie is een van de belangrijkste in de wereld en er werd goed en integer voor gezorgd. Papoea’s kwamen naar Rotterdam en zagen dat hun voorouders, van wie de schedel verborgen zat in Korwarbeelden, rust hadden gevonden. Je kunt dat onzin vinden, maar ook bedenken dat het daar misschien wel om gaat: respect hebben voor een wereldbeeld dat het jouwe niet is. Jan Wolkers zei eens bij een tentoonstelling: ‘Natuurlijk doet het ertoe dat je slaapt op de schedel van een voorouder. Dat is bepalend voor de manier waarop je in het leven staat.’
Poster uit 2005 -toen het museum 125 jaar bestond -
met verhalen voorwerpen uit de collectie.
Ontwerp: Tangerine Design.
Een tijd geleden was ik met een groep studenten in het museum. Een jongen met een Indonesische achtergrond was geschokt omdat er een kris in een vitrine hing. Dat hoort niet, een kris moet op de grond staan. In het museum ontbreekt blijkbaar de deskundigheid ontbreekt om dat op te merken.

Cultuur op waarde schatten

De collectie biedt aanknopingspunten die de blik van Rotterdammers op de wereld kunnen verruimen. In een stad die zoveel verschillende culturen herbergt, is het belangrijk dat er een plek is waar je kennis kunt maken met de achtergrond van mensen die anders zijn, denken en leven. Zo leer je ook je eigen achtergrond relativeren, of juist op waarde te schatten.  
De collectie van het Wereldmuseum hoort bij Rotterdam. De eerste stukken zijn meegekomen met handelsgoederen uit Indonesië, Afrika, Brazilië. Rotterdam verdiende veel geld met die handel, en een klein deel van het ruim was soms ingericht voor bijzondere voorwerpen uit den vreemde. Zo konden Rotterdammers er kennis mee maken en er van leren. Een deel kwam mee met de bijzondere dieren die voor Blijdorp werden aangekocht. Ik sprak eens een man die als klein jongetje hele middagen in de dierentuin had gespeeld met de bisjpalen en andere voorwerpen die nu een belangrijke plek in het museum innemen. Later werd hij een belangrijke kunstverzamelaar. Dat kan geen toeval zijn.

Een wereldhavenmuseum

De collectie is voor een deel een negentiende-eeuwse collectie en wellicht hoeft niet alles bewaard te blijven. Maar laat mensen met verstand van zaken daar dan een beslissing over nemen. Ik vraag me ook af of de collectie niet gepresenteerd zou kunnen worden in samenwerking met het Maritiem Museum. Vroeger hoorden die musea bij elkaar en eigenlijk past dat ook wel: tentoonstellingen over de haven, waar ook te zien is wat er zoal via die schepen binnenkwam. Waar alle Rotterdamse kinderen tenminste een keer in hun schoolcarrière komen en zien dat de wereld veel groter is dan de wijk en de stad waar zij wonen. En dan niet via de televisie of via internet, maar door het zien van echte voorwerpen uit een wereld lang geleden en ver weg, die toch iets vertellen over hoe de wereld in elkaar zit.

De kunstenaar Olphaert den Otter is een publieksactie gestart om de collectie van het Wereldmuseum te redden voor de stad Rotterdam. Steun hem! https://www.facebook.com/olphaert.otter