maandag 8 augustus 2011

De verering van Maria in Rotterdam

Een paar weken geleden maakten we een tijdschrift voor een vriendin die vijftig werd. Ze werd geboren in de buurt van de Slinge op Rotterdam Zuid en bracht een deel van haar vroegste jeugd door in de katholieke kerk die daar was. Gelovig is ze niet meer, maar in haar huis is nog wel een Maria-altaartje ingericht. Op zoek naar haar geschiedenis moesten we daar natuurlijk iets mee. Zo stuitten we op het verhaal van Ome Jan die in de jaren zestig aan de Oldegaarde woonde, vlakbij de Slinge, en daar visioenen had waarin Maria aan hem verscheen.

Zijn woning werd volgens verhalen door honderden volgelingen uit met name Naaldwijk en Zeeland bezocht. Buurman J. Van Houten: 'Het was soms vreselijk druk, het leek soms de Hoogstraat van vóór de oorlog''. De kerk lachtte aanvankelijk om de verschijningen maar maakte zich al snel zorgen, vooral omdat een Limburgs vrouwenklooster in de ban was geraakt van ome Jan. Het klooster was ‘een haard van verering en een centrum van verspreiding’. Het legde Ome Jan geen windeieren. Zijn volgelingen schonken hem een wasmachine en filmapparatuur zodat hij zijn urenlange seances kon vastleggen. Maar in 1961 verhuisde ome Jan naar Naaldwijk, later werd hij beschuldigd van oplichting en bedrog.

Maria was overigens al in 1949, aan Ome Jan verschenen in een eerdere woning op Feyenoord, in de Stampioendwarsstraat. Daar was een bidvertrek ingericht waar een levensgroot schilderij hing van O.L. Vrouw Moeder van Smarten. Dat schilderij was volgens de aanwijzingen van Jan S. gemaakt tussen 1950 en 1960, door een protestants meisje dat later katholiek werd. Het is niet bekend waar dat schilderij gebleven is.

Wat was er gebeurd in de Stampioendwarsstraat? De databank bedevaartplaatsen van het Meertensinstituut geeft dit precies weer. In 1949 lag Jan S. op sterven in zijn huis aan de 1e Stampioendwarsstraat te Rotterdam, na te zijn opgegeven door zijn huisarts dokter B. Op 21 oktober van dat jaar ontving hij, naar eigen zeggen, op zijn ziekbed een visioen van O.L. Vrouw. De verschijning herhaalde zich dat jaar meermalen op 22, 23 en 24 oktober, 19, 20, 24 november, op 9 december en op 7 en 10 januari 1950. Jan S., bij zijn volgelingen en in de pers inmiddels bekend geworden als 'ome Jan' en 'Dienstknecht des Heren', genas op onverklaarbare wijze en stelde de artsen voor een raadsel.

De pastoor van de voormalige O.L. Vrouw van Lourdes/Martelaren van Gorcumparochie aan het Stieltjesplein wilde met al deze merkwaardige zaken echter niets te maken hebben en wees de familie van ome Jan dan ook prompt de deur toen zij hem de verschijningen van Maria kwamen melden. Op 6 februari 1958 deed een zekere pater Stanislaus verslag: ‘Op zijn bezwaar dat men niet geloven zou in de verschijning, zou O.L. Vrouw geantwoord hebben: 'Ik zal U een teken geven'. Dit heeft dan plaats gevonden bij de 7-de verschijning, toen zeven bloeddruppels zichtbaar werden op het behang. Deze vlekken zijn nog te zien'.

Het levensgrote Maria - schilderij hebben we teruggevonden. Het hangt in La Cazuela, een Spaans restaurant in de Proveniersstraat, hier om de hoek. Meer informatie over bedevaartplaatsen in Nederland en over Ome Jan is te vinden op: http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/